Pierwotniakami nazywane są organizmy rozmiarów mikroskopijnych, wyrażanych w mikrometrach (tysięczne części milimetra!). Są stworzeniami w pełni samodzielnymi, zdolnymi do funkcjonowania w świecie, żywienia się, rozmnażania, tworzenia znaczenia dla biocenozy ale także szerzenia wokół siebie zagrożenia dla innych organizmów
Wśród pierwotniaków wyróżniamy orzęski, otoczone mikroskopijnymi rzęskami ułatwiającymi poruszanie, w pełni bierne i stacjonarne sporowce, wiciowce, poruszające się przy pomocy drobnych witek, otwornice – składające się z mnóstwa małych otworków oraz promienionóżki i korzenionóżki, poruszające się przy pomocy specyficznych odnóży.
Choroby wywoływane przez pierwotniaki
Chorobami, które najczęściej wywołuje kontakt z pierwotniakami są lamblioza, powodowana przez lamblie jelitowe oraz rzęsistkowica, której przyczyną jest rzęsistek pochwowy. Kolejnymi, choć nieco rzadszymi chorobami są czerwonka amebowa, toksoplazmoza oraz malaria i śpiączka afrykańska. Dwie ostatnie, przenoszone są przez komary, również w warunkach polskich.
Drogi zakażenia
Najczęstszą drogą zakażenia pierwotniakami jest droga pokarmowa, polegająca na spożyciu cyst. Nieco rzadziej, chorobami odpierwotniakowymi zarazić można się poprzez kontakty płciowe lub używanie wspólnych przyborów higienicznych z osobą chorą. Dodatkowo, komary przenoszą zakażenie drogą bezpośrednią, poprzez ukłucie.